වකුගඩු පිළිකා වර්ග 10යි - ඒවා හැදෙන්නේ මේ වගේ අයටයි
ප්රශ්නය - වකුගඩු පිළිකාවක රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - අධික මහන්සිය, ශරීරයේ බර අඩුවීම, නිරන්තරයෙන් හට ගන්නා කොන්දේ වේදනාව, කොන්දේ පහළ කොටසේ ඇතිවන ගෙඩියක් හෝ මාංශමය වර්ධනයක්. මුත්රා සමඟ රුධිරය පහවීම, රක්ත හීනතාව සහ සිරුරෙහි රතු රුධිරාණු අඩුවීම, නිතර නිතර උණ හටගැනීම තමයි මෙහි මූලික රෝග ලක්ෂණ. මේ ලක්ෂණවලින් කිහිපයක්ම සෙසු පිළිකාවන්ටත් පොදුයි.
ප්රශ්නය - වකුගඩුවල හටගන්නා පිළිකා නොවන කෝෂ්ඨ ගැන ඔබ සඳහන් කළා. ඒවායින් හානියක් වෙන්නේ නැද්ද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - හානියක් නොවනවා නොවෙයි. මෙවැනි සමහර කෝෂ්ඨ මගින් වකුගඩු ක්රියාකාරීත්වය අඩාල වනවා.
ප්රශ්නය - මෙය වේදනාකාරීද?
වෛද්ය වික්රමාරච්චි - සමහර වකුගඩු කෝෂ්ඨවලට ප්රතිකාර කළ යුතු නැහැ. ඒ වගේම ඒවා වේදනාකාරීත් නැහැ. සමහර වකුගඩු කෝෂ්ඨ ක්රමයෙන් විශාල වී වේදනාව ඇති කරන මට්ටමට එනවා. එවිට ඒවා ආසාදනය වී රෝගියාට උණ ගැනී, උදරයේ උඩ කොටස වේදනා ගෙන දෙන්නට පටන් ගන්නවා.
ප්රශ්නය - වකුගඩු පිළිකා මගින් රෝගියා මියයනවද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - මුල් අවධියේදි වකුගඩු පිළිකාව මාරාන්තික නැහැ. එහෙත් පිළිකාව මුහුකුරා ගොස් තිබුණොත් තත්ත්වය නරක අතට හැරෙනවා. හුඟක් වෙලාවට වකුගඩු පිළිකාවක් හඳුනාගැනීමට ලැබෙන්නේ එය මුහුකුරා ගිහින් සමහර විට සිරුරේ ඇතැම් ප්රදේශවලට පැතිර ගියාටත් පසුවයි. අන්න එතැනදී ප්රශ්නයක් හටගන්නවා.
ප්රශ්නය - වකුගඩු රෝග හටගන්නේ කවර වයස් සීමාවල පසුවන අයටද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - සාමාන්යයෙන් වකුගඩු පිළිකා හටගන්නේ වයස අවුරුදු 64 ඉක්ම වූ අයටයි. අවුරුදු 45 ට අඩු අයට මෙය හට ගැනීම ඉතාම දුර්ලභයි.
මෙහිදී වකුගඩුව ගැන නැවත වතාවක් මතක් කර දිය යුතුයි. වකුගඩු යුගලයේ ප්රමාණයේ මිට මෙල වූ සාමාන්ය ප්රමාණයේ අතක් හා සමානයි. රතු පැහැයට හුරු දුඹුරු පැහැයකින් යුතු මේ ඉන්ද්රි ය ඉතාම පහළින් කොඳු ඇට පෙළ දෙපස පිහිටා තිබෙනවා. වකුගඩු පිළිකාවකදී පාලනයෙන් තොරව වර්ධනය වීමට පටන් ගන්නා වකුගඩු ෙසෙල පසුව අර්බුද නමැති ගෙඩි වර්ගය බවට පත්වෙනවා. රුධිරයේ තිබෙන අතිරික්ත ජලය, අපිරිසිදු කොටස්, ප්රමාණය ඉක්මවා ගිය ඛනිජ වර්ග පෙරා පිරිසිදු රුධිරය ශරීරයට එකතු කිරීම තමයි වකුගඩුවල කාර්යය. ශරීරයට අත්යවශ්ය හෝමෝන නිෂ්පාදනයට මෙන්ම රතු රුධිරාණු නිෂ්පාදනයටත්
වකුගඩු දායක වෙනවා. අපට වකුගඩු දෙකක් තිබුණට මනුෂ්ය ශරීරයේ පැවැත්මට එක වකුගඩුවකිනුත් කොටසක් තිබුණාම ප්රමාණවත්. වකුගඩු නරක් වෙනවා කියන්නේ ඒ කුඩා කොටසක් ඉතිරි කොටස් සියල්ලත් විනාශ වූ විටයි.
ප්රශ්නය - වකුගඩු පිළිකා වර්ග කීයක් තිබෙනවාද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - Renal Cell Carcද්යnoma තමයි ඉතාම වැඩි වශයෙන් පැතිර තිබෙන වකුගඩු පිළිකා වර්ගය. මාරාන්තික වකුගඩු පිළිකාවෙන් 90% ක්ම අයත් වන්නේ මෙයටයි. මේ පිළිකාව තවත් උප කොටස් පහකට බෙදිය හැකියි. ඒ ගැන විස්තර කිරීම වෛද්ය ශිෂ්යන්ට මිස පාඨකයන්ට ප්රයෝජනවත් නැත.
ප්රශ්නය - වකුගඩු පිළිකාව හැදෙන්නේ කවර හේතු නිසාද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - එයට වඩා හොඳයි ඔබ මගෙන් අහනවා නම් වකුගඩු රෝග හටගන්නේ කොයි වගේ අයටද කියලා.
1. දුම්වැටි උරණ අයට මේ රෝගය වැළඳෙනවා.
2. ගැහැනුන්ට වඩා පිරිමින්ට මෙය වැළඳීමේ ප්රවණතාව වැඩි වී සාමාන්ය වශයෙන් ගත් කල හතරදෙනකුට මේ වකුගඩු පිළිකාව හැදෙනවා නම් එයින් තුනක්ම පිරිමි.
3. අවුරුදු 50 - 70 වයස් සීමාව අතර සිටින අයට මෙය වැළඳෙනවා.
4. අධික තෙල් සහිත ආහාර ගන්නා අයට වකුගඩු පිළිකාව හැදෙන බව සොයාගෙන තිබෙනවා. එමෙන්ම ස්ථුලභාවයෙන් වැඩි අයටත් මෙය වැළඳෙනවා.
5. අධික රුධිර පීඩනය තිබෙන පිරිමින්ට වකුගඩු පිළිකා සෑදීමේ ප්රවණතාව වැඩි වේ.
6. පමණ ඉක්මවා නිර්වින්දන පෙති සහ වේදනා නාශක පෙති ගන්නා අයට වකුගඩු පිළිකාව වැළඳීමට ඉඩ තිබෙනවා.
7. රසායනික ද්රව්යවලට නිරාවරණය වන අයට වකුගඩු පිළිකාව වැළඳීමේ ප්රවණතාව ඉතාම ඉහළයි. විශේෂයෙන් කැඞ්මියම් ලෝහයට නිරාවරණය වන අයට මේ අනතුර තදින්ම තිබෙනවා. බැටරි නිෂ්පාදනය, තීන්ත නිෂ්පාදනය, වෙල්ඩිං කර්මාන්තයට අවශ්ය ද්රව්ය නිෂ්පාදනය කිරීමේ නිරත වන අයටත් මේ අවදානම තිබෙනවා. එසේ නිරාවරණය වන අය දුම්පානය කරනවා නම් තත්ත්වය තවත් භයානකයි.
8. ව්යායාම නොකර, අලස වෙමින්, නිකරුනේ සිටින අයටත් මේ රෝගය වැළෙඳෙනවා.
9. ජානමය උරුමයක් ලෙසත් මේ රෝගය හටගන්නවා.
10. Von Hippen lindau යනුවෙන් හැඳින්වෙන රෝග තත්ත්වයක් තිබෙන අයට නිතරම ගෙඩි, වණ, පිළිකා අර්බුද ඇතිවෙනවා. ඔවුන්ටත් වකුගඩු පිළිකාව හට ගැනීමේ අවදානම ඉතාම වැඩියි.
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - අධික මහන්සිය, ශරීරයේ බර අඩුවීම, නිරන්තරයෙන් හට ගන්නා කොන්දේ වේදනාව, කොන්දේ පහළ කොටසේ ඇතිවන ගෙඩියක් හෝ මාංශමය වර්ධනයක්. මුත්රා සමඟ රුධිරය පහවීම, රක්ත හීනතාව සහ සිරුරෙහි රතු රුධිරාණු අඩුවීම, නිතර නිතර උණ හටගැනීම තමයි මෙහි මූලික රෝග ලක්ෂණ. මේ ලක්ෂණවලින් කිහිපයක්ම සෙසු පිළිකාවන්ටත් පොදුයි.
ප්රශ්නය - වකුගඩුවල හටගන්නා පිළිකා නොවන කෝෂ්ඨ ගැන ඔබ සඳහන් කළා. ඒවායින් හානියක් වෙන්නේ නැද්ද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - හානියක් නොවනවා නොවෙයි. මෙවැනි සමහර කෝෂ්ඨ මගින් වකුගඩු ක්රියාකාරීත්වය අඩාල වනවා.
ප්රශ්නය - මෙය වේදනාකාරීද?
වෛද්ය වික්රමාරච්චි - සමහර වකුගඩු කෝෂ්ඨවලට ප්රතිකාර කළ යුතු නැහැ. ඒ වගේම ඒවා වේදනාකාරීත් නැහැ. සමහර වකුගඩු කෝෂ්ඨ ක්රමයෙන් විශාල වී වේදනාව ඇති කරන මට්ටමට එනවා. එවිට ඒවා ආසාදනය වී රෝගියාට උණ ගැනී, උදරයේ උඩ කොටස වේදනා ගෙන දෙන්නට පටන් ගන්නවා.
ප්රශ්නය - වකුගඩු පිළිකා මගින් රෝගියා මියයනවද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - මුල් අවධියේදි වකුගඩු පිළිකාව මාරාන්තික නැහැ. එහෙත් පිළිකාව මුහුකුරා ගොස් තිබුණොත් තත්ත්වය නරක අතට හැරෙනවා. හුඟක් වෙලාවට වකුගඩු පිළිකාවක් හඳුනාගැනීමට ලැබෙන්නේ එය මුහුකුරා ගිහින් සමහර විට සිරුරේ ඇතැම් ප්රදේශවලට පැතිර ගියාටත් පසුවයි. අන්න එතැනදී ප්රශ්නයක් හටගන්නවා.
ප්රශ්නය - වකුගඩු රෝග හටගන්නේ කවර වයස් සීමාවල පසුවන අයටද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - සාමාන්යයෙන් වකුගඩු පිළිකා හටගන්නේ වයස අවුරුදු 64 ඉක්ම වූ අයටයි. අවුරුදු 45 ට අඩු අයට මෙය හට ගැනීම ඉතාම දුර්ලභයි.
මෙහිදී වකුගඩුව ගැන නැවත වතාවක් මතක් කර දිය යුතුයි. වකුගඩු යුගලයේ ප්රමාණයේ මිට මෙල වූ සාමාන්ය ප්රමාණයේ අතක් හා සමානයි. රතු පැහැයට හුරු දුඹුරු පැහැයකින් යුතු මේ ඉන්ද්රි ය ඉතාම පහළින් කොඳු ඇට පෙළ දෙපස පිහිටා තිබෙනවා. වකුගඩු පිළිකාවකදී පාලනයෙන් තොරව වර්ධනය වීමට පටන් ගන්නා වකුගඩු ෙසෙල පසුව අර්බුද නමැති ගෙඩි වර්ගය බවට පත්වෙනවා. රුධිරයේ තිබෙන අතිරික්ත ජලය, අපිරිසිදු කොටස්, ප්රමාණය ඉක්මවා ගිය ඛනිජ වර්ග පෙරා පිරිසිදු රුධිරය ශරීරයට එකතු කිරීම තමයි වකුගඩුවල කාර්යය. ශරීරයට අත්යවශ්ය හෝමෝන නිෂ්පාදනයට මෙන්ම රතු රුධිරාණු නිෂ්පාදනයටත්
වකුගඩු දායක වෙනවා. අපට වකුගඩු දෙකක් තිබුණට මනුෂ්ය ශරීරයේ පැවැත්මට එක වකුගඩුවකිනුත් කොටසක් තිබුණාම ප්රමාණවත්. වකුගඩු නරක් වෙනවා කියන්නේ ඒ කුඩා කොටසක් ඉතිරි කොටස් සියල්ලත් විනාශ වූ විටයි.
ප්රශ්නය - වකුගඩු පිළිකා වර්ග කීයක් තිබෙනවාද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - Renal Cell Carcද්යnoma තමයි ඉතාම වැඩි වශයෙන් පැතිර තිබෙන වකුගඩු පිළිකා වර්ගය. මාරාන්තික වකුගඩු පිළිකාවෙන් 90% ක්ම අයත් වන්නේ මෙයටයි. මේ පිළිකාව තවත් උප කොටස් පහකට බෙදිය හැකියි. ඒ ගැන විස්තර කිරීම වෛද්ය ශිෂ්යන්ට මිස පාඨකයන්ට ප්රයෝජනවත් නැත.
ප්රශ්නය - වකුගඩු පිළිකාව හැදෙන්නේ කවර හේතු නිසාද?
වෛද්ය චාන්දනී වික්රමාරච්චි - එයට වඩා හොඳයි ඔබ මගෙන් අහනවා නම් වකුගඩු රෝග හටගන්නේ කොයි වගේ අයටද කියලා.
1. දුම්වැටි උරණ අයට මේ රෝගය වැළඳෙනවා.
2. ගැහැනුන්ට වඩා පිරිමින්ට මෙය වැළඳීමේ ප්රවණතාව වැඩි වී සාමාන්ය වශයෙන් ගත් කල හතරදෙනකුට මේ වකුගඩු පිළිකාව හැදෙනවා නම් එයින් තුනක්ම පිරිමි.
3. අවුරුදු 50 - 70 වයස් සීමාව අතර සිටින අයට මෙය වැළඳෙනවා.
4. අධික තෙල් සහිත ආහාර ගන්නා අයට වකුගඩු පිළිකාව හැදෙන බව සොයාගෙන තිබෙනවා. එමෙන්ම ස්ථුලභාවයෙන් වැඩි අයටත් මෙය වැළඳෙනවා.
5. අධික රුධිර පීඩනය තිබෙන පිරිමින්ට වකුගඩු පිළිකා සෑදීමේ ප්රවණතාව වැඩි වේ.
6. පමණ ඉක්මවා නිර්වින්දන පෙති සහ වේදනා නාශක පෙති ගන්නා අයට වකුගඩු පිළිකාව වැළඳීමට ඉඩ තිබෙනවා.
7. රසායනික ද්රව්යවලට නිරාවරණය වන අයට වකුගඩු පිළිකාව වැළඳීමේ ප්රවණතාව ඉතාම ඉහළයි. විශේෂයෙන් කැඞ්මියම් ලෝහයට නිරාවරණය වන අයට මේ අනතුර තදින්ම තිබෙනවා. බැටරි නිෂ්පාදනය, තීන්ත නිෂ්පාදනය, වෙල්ඩිං කර්මාන්තයට අවශ්ය ද්රව්ය නිෂ්පාදනය කිරීමේ නිරත වන අයටත් මේ අවදානම තිබෙනවා. එසේ නිරාවරණය වන අය දුම්පානය කරනවා නම් තත්ත්වය තවත් භයානකයි.
8. ව්යායාම නොකර, අලස වෙමින්, නිකරුනේ සිටින අයටත් මේ රෝගය වැළෙඳෙනවා.
9. ජානමය උරුමයක් ලෙසත් මේ රෝගය හටගන්නවා.
10. Von Hippen lindau යනුවෙන් හැඳින්වෙන රෝග තත්ත්වයක් තිබෙන අයට නිතරම ගෙඩි, වණ, පිළිකා අර්බුද ඇතිවෙනවා. ඔවුන්ටත් වකුගඩු පිළිකාව හට ගැනීමේ අවදානම ඉතාම වැඩියි.
Comments
Post a Comment